เมื่อปี 2563 ทีมนักดาราศาสตร์ประจำหอสังเกตการณ์อวกาศห้วงลึกของท้องฟ้าซีกโลกใต้ นำโดยศาสตราจารย์เรย์ นอร์ริส จากมหาวิทยาลัยเวสเทิร์นซิดนีย์ของออสเตรเลีย ได้ใช้กล้องโทรทรรศน์วิทยุแอสแคป (ASKAP) ที่ตั้งอยู่ในทะเลทรายของออสเตรเลียในการศึกษาวัตถุอวกาศแปลกใหม่ที่ไม่เคยมีใครรู้จักมาก่อน และได้ตั้งชื่อมันว่า “ออร์ก”
ชื่อ “ออร์ก” (ORC) นั้น ทางทีมงานย่อมาจากคำว่า Odd Radio Circle ซึ่งบอกให้รู้ตรงๆว่ามันคือวงกลมวิทยุประหลาดที่หาคำอธิบายที่มาที่ไปของมันไม่ได้
ตลอด 2 ปีที่ผ่านมาทางทีมงานของศาสตราจารย์เรย์ ก็ยังคงพยายามศึกษาวัตถุประหลาดนี้มาตลอด จนล่าสุดในปีนี้ ทีมงานก็มีโอกาสได้ใช้กล้องโทรทรรศน์วิทยุที่ทรงพลังยิ่งกว่าเดิม นั่นคือกล้องโทรทรรศน์วิทยุเมียร์แคต (MeerKAT) ในประเทศแอฟริกาใต้ ที่ให้รายละเอียดมากพอจะนำไปใส่ในแบบจำลองทางคอมพิวเตอร์จนได้ผลออกมาว่า “ออร์ก” น่าจะเป็นผลลัพธ์ที่เกิดจากคลื่นกระแทกของการระเบิดครั้งใหญ่ภายในกาแล็กซีบางแห่ง แรงผลักจากคลื่นกระแทกนี้ส่งแรงดันต่อกลุ่มก๊าซนอกศูนย์กลางดาราจักร จนอนุภาคอิเล็กตรอนของก๊าซเร่งความเร็วขึ้นอย่างมาก เกิดเป็นสนามแม่เหล็กขนาดใหญ่ที่อิเล็กตรอนพลังงานสูงปลดปล่อยคลื่นวิทยุออกมา
ขขนาดของ “ออร์ก” นี้ใหญ่โตมโหฬารมาก ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของมันนั้นกว้างกว่า 1 ล้านปีแสง คิดเป็น 16 เท่าของขนาดกาแล็กซีทางช้างเผือกของเราเลยทีเดียว และมันยังคงมีขนาดใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ ทางมีมงานคาดว่า “ออร์ก” จะยังขยายตัวเป็นวงกว้างจนครอบคลุมพื้นที่ของกาแล็กซีอื่นๆ และคงต้องใช้เวลาอีกราว 1,000 ล้านปี กว่าวงกลมประหลาดนี้จะขยายตัวไปจนถึงที่สุด
ทีมงานสรุปแหล่งกำเนิดของ “ออร์ก” จากความเป็นไปได้ 3 ทาง ทางแรกคือมาจากการระเบิดรุนแรงภายในกาแล็กซีที่คล้ายกับการชนและรวมตัวกันของคู่หลุมดำมวลยิ่งยวด ทางที่สองคือมาจากการปลดปล่อยลำก๊าซพลังงานสูงจากหลุมดำยักษ์ใจกลางกาแล็กซี ทางสุดท้ายที่เป็นไปได้น้อยคือมาจากคลื่นกระแทกของดาวฤกษ์ที่เกิดการระเบิดรุนแรงมากๆ ซึ่งจะให้กำเนิดดาวฤกษ์ดวงใหม่ ๆ ต่อไป
“แม้จะยังไม่รู้ที่มาที่แน่ชัด แต่ตอนนี้เราทราบแล้วว่าออร์กมักจะตั้งอยู่ล้อมรอบกาแล็กซีที่มีหลุมดำมวลยิ่งยวดในภาวะตื่นตัวอยู่บริเวณใจกลาง ที่น่าสนใจกว่านั้น วงกลมประลาดนี้ตรวจพบโดยใช้กล้องโทรทรรศน์วิทยุเท่านั้น เราจะหามันไม่พยโดยถ้าใช้กล้องโทรทรรศน์แบบออปติคัล อินฟราเรด หรือเอ็กซ์เรย์ “
ที่มาและเครดิตภาพ https://scitechdaily.com/mysterious-orcs-in-space-revealed-using-the-worlds-most-powerful-radio-telescopes/
